پایتون (به انگلیسی: Python) یک زبان برنامهنویسی تفسیری، سطح بالا، و همه منظوره است، که خیدو فان روسوم[a] آن را طراحی کردهاست، و اولین بار در سال ۱۹۹۱ منتشر شدهاست. فلسفه اصلی طراحی پایتون «خوانایی بالای کد» میباشد و نویسههای فاصله خالی در آن معنادار هستند و مکرر استفاده میشوند. ساختار زبانی و دیدگاه شیءگرا در پایتون به گونهای طراحی شدهاست که به برنامهنویس امکان نوشتن کد منطقی و واضح (بدون ابهام) را برای پروژههای کوچک و بزرگ میدهد.
کلمات کلیدی و اصلی این زبان به صورت حداقلی تهیه شدهاند و در مقابل کتابخانههایی که در اختیار کاربر است بسیار وسیع هستند.
بر خلاف برخی زبانهای برنامهنویسی رایج دیگر که بلاکهای کد در آکولاد تعریف میشوند (بهویژه زبانهایی که از گرامر زبان سی پیروی میکنند) در زبان پایتون از نویسه فاصله و جلو بردن متن برنامه برای مشخص کردن بلاکهای کد استفاده میشود. به این معنی که تعدادی یکسان از نویسه فاصله در ابتدای سطرهای هر بلاک قرار میگیرند، و این تعداد در بلاکهای کد درونیتر افزایش مییابد. بدین ترتیب بلاکهای کد به صورت خودکار ظاهری مرتب دارند.
پایتون مدلهای مختلفی از آموزش برنامهنویسی (از جمله شیگرا و برنامهنویسی دستوری و تابع محور) را پشتیبانی میکند و برای مشخص کردن نوع متغیرها از یک سامانهی پویا استفاده میکند.
این زبان از زبانهای برنامهنویسی مفسر بوده و به صورت کامل یک زبان شیءگرا است که در ویژگیها با زبانهای تفسیری پرل، روبی، اسکیم، اسمالتاک و تیسیال مشابهت دارد و از مدیریت خودکار حافظه استفاده میکند.
زبان پایتون ۲ رسماً از سال ۲۰۲۰ دیگر پشتیبانی نمیشود و پایتون ۲٫۷٫۱۸ آخرین نسخهی پایتون ۲٫۷ و همچنین پایتون ۲ است؛ و ازاین به بعد دیگر هیچ وصلهی امنیتی ای یا بهبود دیگری در این نسخه داده نخواهد شد.با پایان پشتیبانی از پایتون ۲ فقط پایتون ۳ نسخههای بعدی آن پشتیبانی خواهند شد.
پایتون پروژهای آزاد و متنباز توسعهیافتهاست و توسط بنیاد نرمافزار پایتون مدیریت میگردد.
پایتون اواخر دهه ۱۹۸۰ (میلادی) توسط خودو فان روسوم در مؤسسه ملی تحقیقات ریاضی و رایانه[b] (CWI) در کشور هلند ایجاد شد.
هدف خیدو از ابداع پایتون ایجاد جانشینی برای زبان برنامهنویسی ایبیسی بود. که قابلیت پردازش استثناها را داشته باشد. پیادهسازی پایتون در دسامبر ۱۹۸۹ آغاز شد. خَودو طراح اصلی پایتون است و نقش مداوم او در تصمیمگیری پیرامون اهداف پایتون، باعث شد که انجمن پایتون به او لقب دیکتاتور خیرخواه جاویدان[c] را بدهد. فان روسوم تا ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۸ مسئولیت رهبری پروژهی پایتون را به عهده داشت. در آن زمان او اعلام کرد که از مسئولیت خود به عنوان دیکتاتور خیرخواه جاویدان کنارهگیری میکند. در حال حاضر او مسئولیت رهبری پروژهی پایتون را به یک شورای ۵ نفرهی چرخان که خود نیز یکی از اعضای آن است دادهاست.
پایتون ۲٫۰ در ۱۶ اکتبر ۲۰۰۰ با ویژگیهای مهم و جدید بسیاری منتشر شدکه شامل بازیافت حافظه با قابلیت شناسایی دور[d] و پشتیبانی از یونیکد بود.
پایتون ۳٫۰ در ۳ دسامبر ۲۰۰۸ منتشر شد این نسخه بازنویسی عمده ای از نسخهٔ قبل بود که سازگاری عقبرو[e] را شکسته بود.از سال ۲۰۱۵ مقرر شد نسخههای آموزش برنامه نویسی پایتون ۲٫۷ تنها تا سال ۲۰۲۰ پشتیبانی شوند.
- ۹۹/۰۶/۱۸